Woningen, voorzieningen, economie, gronden, … perspective.brussels verzamelt en analyseert de informatie die noodzakelijk is voor de ontwikkelingsstrategie van het Gewest.
De spelregels voor de stedelijke ontwikkeling in Brussel worden geformuleerd in verschillende verordenende en/of strategische instrumenten met gewestelijke of gemeentelijke draagwijdte.
In een Gewest dat voortdurend evolueert, is het Gewestelijk Bestemmingsplan (GBP) een essentieel instrument voor de ruimtelijke ordening. Het bepaalt namelijk voor elk perceel in het Brussels Gewest of het bebouwbaar is (en dus de bebouwbare zones, groene zones, enz.). En zo ja, welke soorten bebouwing toegestaan zijn (woningen, kantoren, winkels, ...). Het definieert dus de bodembestemmingen.
Het Gewestelijk Bestemmingsplan (GBP), dat op 3 mei 2001 door de regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is goedgekeurd, staat bovenaan de hiërarchie van de verordenende plannen inzake ruimtelijke ordening. Het GBP is tegenstelbaar aan derden, dat wil zeggen dat het zowel voor overheden als voor particulieren bindend is. Elke aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning moet eraan voldoen.
Sinds 2001 zijn er gedeeltelijke wijzigingen en correcties aangebracht. In 20 jaar tijd is het Brussels Gewest immers sterk veranderd: met de opeenvolgende staatshervormingen heeft het belangrijke nieuwe bevoegdheden gekregen. Bovendien wordt het Gewest, zoals alle metropolen in de wereld, geconfronteerd met nieuwe stedelijke uitdagingen: klimaat, natuur in de stad, creatie van woningen en activiteiten, gezondheid...
Om in te spelen op de veranderingen in de samenleving zal het GBP daarom grondig worden geactualiseerd. De Brusselse regering heeft perspective.brussels belast met de herziening van dit plan. Deze werkzaamheden worden uitgevoerd in samenwerking met de publieke en particuliere belanghebbenden.
De kaart met de bestaande feitelijk toestand: deze richtinggevende kaart toont de spreiding van de bestaande activiteiten en de graad van functiegemengdheid voor het hele grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het is een momentopname van het Gewest op een bepaald tijdstip,
De kaart met de bestaande rechtstoestand: deze richtinggevende kaart groepeert alle rechtsbepalingen op het gebied van stedenbouwkunde, bescherming van het erfgoed, stedelijke renovatie en milieubescherming,
De kaart met bodembestemmingen: deze verordenende kaart verdeelt het gewestelijk grondgebied volgens de toegekende bodembestemming (woningen, handelszaken, voorzieningen, groene ruimten, ...).
De kaart kaart met de toelaatbare kantoorsaldi (CaSBA): deze verordenende kaart verdeelt het grondgebied van het Gewest in 132 mazen waarin de saldi in m² van de toelaatbare kantooroppervlakten worden aangeduid. De opvolging van de evoluties (regelmatige updates) wordt verzekerd door de website CaSBA.
De wegenkaart: deze verordenende kaart geeft het primaire wegennet weer (autosnelwegen, grootstedelijke wegen en hoofdwegen).
De kaart van het openbaar vervoer: deze verordenende kaart geeft de structuur weer van het netwerk van het openbaarvervoernetwerk (de spoorlijnen en de lijnen op afzonderlijke banen, d.w.z. het net in eigen bedding of het ondergrondse net).
De algemene voorschriften voor alle gebieden. Op enkele uitzonderingen na zijn de algemene voorschriften van toepassing op alle gebieden van het GBP.
De bijzondere voorschriften betreffende de verschillende gebieden van de grondbestemmingskaart (woningen, handelszaken, voorzieningen, groene ruimten...).
De bijzondere voorschriften betreffende de wegen en het openbaar vervoer,
Het programma's van de Gebieden van gewestelijk belang (GGB) en de Gebieden van gewestelijk belang met uitgestelde aanleg (GGBUA),
De verklarende woordenlijst van de gebruikte termen in de stedenbouwkundige voorschriften. Deze woordenlijst is ook nuttig op andere vlakken.
Hoe kan het GBP worden opgesteld en gewijzigd?
De praktische regels voor het opstellen en wijzigen van het GBP zijn vastgelegd in het BWRO (artikels 25 en 27):
de Regering keurt het ontwerp van GBP of het ontwerp tot gedeeltelijke wijziging van het GBP goed;
zij onderwerpt het ontwerpplan en het bijbehorende milieueffectrapport (MER) aan een openbaar onderzoek van 60 dagen in elk van de 19 gemeenten in het Gewest. Elke burger kan, binnen de termijnen van het onderzoek, klachten en opmerkingen doorgeven aan de Regering;
binnen de termijn van het onderzoek worden de overheden Leefmilieu Brussel, de te raadplegen gewestelijke instanties en de gemeenten uitgenodigd om hun advies te geven over het ontwerpplan. In voorkomend geval worden ook de andere gewesten uitgenodigd om hun advies uit te brengen;
na het openbaar onderzoek legt de Regering het ontwerp, het milieueffectenrapport, de klachten en adviezen voor aan de Gewestelijke Ontwikkelingscommissie (GOC). De GOC brengt binnen een termijn van 90 dagen haar advies uit,
de Regering legt het Plan definitief vast.
het Plan treedt in werking vijftien dagen na de publicatie ervan in het Belgisch Staatsblad.
Hoe wordt de herziening van het GBP georganiseerd?
De Brusselse regering heeft perspective.brussels belast met een grondige wijzigingvan dit plan.
De volgende stap is het vaststellen van de feitelijke bezetting van elk van de gewestelijke percelen en op basis daarvan een kaart op te stellen met de "bestaande feitelijke toestand" (SitEx 2.0). Dit totaalbeeld van het grondgebied is essentieel om een krachtig en objectief overheidsbeleid inzake territoriale ontwikkeling te kunnen voeren.
Concreet zullen de komende maanden speciaal opgeleide onderzoekers de evolutie van het grondgebied van het Gewest op het terrein onderzoeken en de reële situatie vergelijken met de situatie die bij de gewestelijke diensten bekend is. Zodra dit belangrijke verzamelwerk is voltooid, zal de kaart van de bestaande feitelijke toestand up-to-date zijn.
Parallel aan dit veldonderzoek zullen de belanghebbenden in een collectief werkproces worden betrokken bij het definiëren van de bevindingen, aandachtspunten en werkpistes. Deze werkgroepen zullen zich buigen over een reeks thema's die essentieel zijn voor de toekomst van het gewest (gemengd gebruik, dichtheid, biodiversiteit en stadslandbouw, mobiliteit, ...). Deze samenwerking zal de verschillende actoren in staat stellen hun deskundigheid in te brengen en een evenwicht te vinden tussen de verschillende functies van het grondgebied.
